29 Ekim Nedir Cumhuriyetin önemi?

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün "Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir." Sözüyle  devlet yönetiminde demokrasinin var oluşu ve cumhuriyetin ilanının 100. yıl dönümünü kutluyoruz.

Vatanın zayıf düştüğü günlerde savaşarak mavi vatanın sınırlarını koruduğumuz gün 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'in ilanıyla Türk milletinin tarihinde yeni bir devrin kapıları açıldı ve "Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir" sözü, devlet yönetiminde demokrasinin bağımsızlığın kabul edilişinin gündür bu gün.

Elbette, 29 Ekim 1923 tarihi Türkiye Cumhuriyeti'nin ilan edildiği ve yeni bir yönetim biçiminin kabul edildiği tarihtir. İşte bu önemli tarihin ayrıntıları:

1.            Osmanlı İmparatorluğu'nun Sonu: 29 Ekim 1923, Osmanlı İmparatorluğu'nun sonunu işaret eder. Osmanlı İmparatorluğu, 600 yıldan fazla bir süredir hüküm süren imparatorluk, I. Dünya Savaşı sonrası zayıf düşmüş ve çöküşün eşiğine gelmişti.

2.            Türkiye Cumhuriyeti'nin Kuruluşu: 29 Ekim 1923 tarihi aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu simgeliyor. Mustafa Kemal Atatürk liderliğindeki Türk Kurtuluş Savaşı, bu tarihte sonuçlandı ve yeni bir devletin temelleri atıldı.

3.            Cumhuriyetin İlanı: Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu ile birlikte, devletin yönetim şekli "cumhuriyet" olarak belirlendi. Bu, monarşik bir yönetimden, halkın egemen olduğu bir demokratik cumhuriyete geçişi temsil eder.

4.            Demokrasi ve Egemenlik: Mustafa Kemal Atatürk'ün ünlü sözü olan "Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir" bu dönemin demokratik ve ulusal egemenlik vurgusunu ifade eder. Türkiye, artık kendi kaderini çizebilen bağımsız bir ulus olarak kabul ediliyordu.

5.            Lozan Antlaşması: Lozan Antlaşması, Türkiye Cumhuriyeti'nin tanınmasını ve uluslararası ilişkilerini düzenlemesini sağladı. Lozan Antlaşması'nı imzalamak için Türkiye'de yeni bir yönetim biçiminin açıkça belirtilmesi gerekiyordu, bu da cumhuriyetin ilanıyla gerçekleşti.

6.            Hükümet Oluşturulması: 29 Ekim 1923'ten önce, hükümetin oluşturulması konusunda bazı zorluklar yaşanmıştı. Ancak sonunda 28 Ekim 1923 akşamına kadar hükümet kuruldu ve bu hükümetle birlikte cumhuriyetin ilanı gerçekleştirildi.

7.            TBMM Kararı: Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), cumhuriyetin ilanı için gerekli yasal düzenlemeleri yaparak, Türkiye'nin cumhuriyet olarak yönetilmesini resmi olarak kabul etti.

8.            Mustafa Kemal Atatürk'ün Rolü: Mustafa Kemal Atatürk, bu sürecin lideri ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu. O, 29 Ekim 1923'te TBMM'de cumhuriyetin ilanını duyurdu ve yeni devletin ilk lideri olarak görev aldı.

29 Ekim, Türk milletinin bağımsızlığını kazandığı, demokrasiyi kabul ettiği ve yeni bir devletin temellerini attığı tarihi bir dönüm noktasını simgeler. Bu tarih, her yıl Türkiye'de Cumhuriyet Bayramı olarak kutlanır ve Türk milletinin milli ve egemenlik değerlerini anma ve kutlama günü olarak kabul edilir.

Burak Ballı