Evet, tam da düşündüğünüz gibi, konu, 7440 Sayılı Yapılandırma Yasasının başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri ile ilgili. Daha teklif aşamasında başvuru ve ilk taksit ödeme süresi olarak belirlenen tarihlerin sıkışık bir takvime sığdırılmaya çalışıldığını, bu sürelerin mutlak suretle değiştirilmesi gerektiğini belirtmiştim.
Başvuru süresinin sonuna yaklaştığımız bugünlerde mükelleflerin büyük bir çoğunluğu yıllık beyannameler, seçim, geçici vergi, başvuru ekranlarının geç açılması vb. nedenlerle daha başvuru aşamasına bile geçemedi.
Kamuoyunun beklentisi, yapılandırma yasasına ilişkin 31 Mayıs’ta sona erecek başvuru ve 30 Haziran’da sona erecek ilk taksit ödeme sürelerinin uzatılması!
Kanun 12 Mart 2023 Tarihinde Yürürlüğe Girdi!
Vergi ve SGK borçları başta olmak üzere kamuya olan borçlara ödeme kolaylığı sağlayan 7440 sayılı Kanun, 12 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak, aynı gün itibariyle yürürlüğe girdi.
Yaklaşık 1 Trilyon 300 Milyar TL’lik Borç Yapılandırılacak!
7440 Sayılı Kanun ile, 837,3 Milyar TL’si Maliye’ye, 361 Milyar TL’si SGK’ya ve kalanı da diğer kurumlara olmak üzere yaklaşık toplamda 1 Trilyon 300 Milyar TL bir borcun yapılandırılması öngörüldü. Hemen belirtelim, vergi dairelerine borcu olan mükellef sayısı, 14 Milyon 156 Bin.
Yapılandırmaya Bugüne Kadar Yaklaşık 2,5 Milyon Kişi Başvurdu!
Kanun kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı vergi dairelerine bugüne kadar yaklaşık 2,5 milyon başvuru yapıldı, toplamda ise 80 Milyar TL civarında bir borç yapılandırıldı.
Başvurular İdari Para Cezaları ve MTV Borçları Ağırlıklı!
Yaklaşık 2 Milyon 500 Bin civarındaki başvurunun büyük bir kısmı, trafik para cezaları da dahil olmak üzere idari para cezaları ve MTV borçlarına ilişkin. Bu aslında şaşırtıcı bir durum değil. Çünkü, vatandaşlar en çok sahip oldukları taşıtlarla ilgili vergi ve trafik para cezası borçlarından korkuyor. Bunun nedeni ise, araçların bu borçlar nedeniyle yakalanarak haczedilip satılacağı endişesi ve araç muayenelerinde sıkıntı yaşamamak!
Normal vergi borçlarını yapılandırmak için başvuranların sayısı ise, henüz beklenilenin oldukça altında!
Başvuru Sayısının Az Olmasını Neler Etkiledi?
7440 Sayılı Yapılandırma Yasası 12 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi ancak başvuruların yapılacağı sistem ancak 1 ay sonra mükelleflerin kullanımına açılabildi. Burada Maliye’nin herhangi bir kusuru veya ihmali yok. Matrah ve vergi artırımından yararlanamayacak olanların belirlendiği listeler MASAK, VDK ve Adalet Bakanlığı’ndan biraz geç geldi. Bu ise, sistemin açılmasını biraz da olsa geciktirdi. Ayrıca, yasa, aşağıda da belirtildiği gibi oldukça yoğun bir gündeme denk geldi:
- Mart ayında 2022 yılı yıllık gelir vergisi, Nisan ayında ise 2022 hesap dönemi yıllık kurumlar vergisi beyannameleri verildi. Mart ayında gelir vergisinin ilk taksiti, Nisan ayında ise kurumlar vergisi tahsil edildi. Ayrıca, KDV ve muhtasar beyannamelerin verilmesine devam ediliyor.
- 23 Mart – 21 Nisan arası ramazan ayına, 21 – 23 Nisan arası Ramazan Bayramı’na rastladı.
- 14 Mayıs’ta Cumhurbaşkanlığı seçimi ve milletvekili genel seçimi yapıldı, Cumhurbaşkanlığı seçimi 2. Tura kaldı.
- 28 Mayıs 2023 tarihinde Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimi yapılacak.
- Gelir İdaresi Başkanlığı dün yayınladığı 155 Sıra Nolu VUK Sirküleri ile, 17 Mayıs 2023 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2023 I. Geçici Vergi Dönemine (Ocak-Şubat-Mart) ait Gelir ve Kurum Geçici Vergi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerini 22 Mayıs 2023 Pazartesi günü sonuna kadar uzattı.
- SMMM ve YMM’lerin büyük bir kısmı seçimlerde görev aldı, 28 Mayıs’ta yeniden görev alacaklar.
Yani, Takvim Oldukça Yoğun ve Sıkışık!
Sizce Cumhuriyet tarihinin en büyük borç yapılandırması olan ve rekor katılım beklenilen bu düzenleme ile ilgili olarak yukarıda belirtilen yoğun ve zorlu sürece, yapılandırma ve diğer başvuruların da dahil edilmesi doğru mu?
Sadece Bize Göre Değil, Herkese Göre Doğru Değil!
İş Dünyası Başvuru ve İlk Taksit Ödeme Sürelerinin Uzatılmasını İstiyor!
İş Dünyası, yukarıda belirtilen yoğun ve sıkışık gündem nedeniyle haklı olarak 7440 sayılı Yapılandırma Yasasına ilişkin 31 Mayıs’ta sona erecek başvuru ve 30 Haziran’da sona erecek ilk taksit ödeme sürelerinin uzatılmasını istiyor!
İş Dünyasının Beklentisini Teklif Aşamasında Gündeme Getirmiştim!
Daha önceki yazımda; “Torba Yasa Teklifi’nde, yapılandırma ve diğer başvuruların 30 Nisan 2023, ilk taksit ödemelerinin ise 31 Mayıs 2023 tarihine kadar yapılmasının öngörüldüğünü, ayrıca Cumhurbaşkanımıza bu süreleri birer ay uzatma yetkisi verildiğini, Cumhurbaşkanının bu yetkisini kullanması halinde başvuru süresinin 31 Mayıs’a, ilk taksit ödeme süresinin ise 30 Haziran’a uzayabildiğini, belirtilen tarihler arasında hepimizi oldukça yoğun ve zor bir sürecin beklediğini, iş dünyası ve kamuoyunun beklentisinin BAŞVURU SÜRESİNİN 30 HAZİRAN, İLK TAKSİT ÖDEME SÜRESİNİN ise 31 TEMMUZ olarak belirlenmesi olduğunu, bu beklentiye, Teklifin Genel Kurul görüşmeleri sırasında karşılık verilebileceğini belirtmiştim.
Ancak, Torba Yasa Teklifi’nin TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesi sırasında, iş dünyasının talebinin aksine başvuru süresi 31 MAYIS, ilk taksit ödeme süresi ise 30 HAZİRAN olarak değiştirildi.
Peki, Bu Süreler Uzatılabilir mi?
Evet, Cumhurbaşkanı başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini 1 aya kadar uzatma yetkisi bulunuyor (7440 sayılı Kanun, madde. 9/16). Yani, çıkarılacak bir Cumhurbaşkanı Kararı ile, 7440 sayılı Kanunda öngörülen başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerinin bir aya kadar uzatılması mümkün.
Nitekim, bir önceki yapılandırma yasası olan 7326 sayılı Yasa’daki başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri Cumhurbaşkanı tarafından 1’er ay uzatılmıştı (4420 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 27 Ağustos 2021 Tarihli ve 31581 sayılı Resmi Gazete).
Süre Uzatımı İçin Yeterli Neden Var mı?
Elbette var, yukarıda sıraladığım ve Kanunun yürürlük tarihinden itibaren yaşanan yoğun süreç, süre uzatımı yapılması için oldukça yeterli! Başka bir neden aramaya gerek yok.
Cumhurbaşkanı Bu Süreleri Uzatır mı?
7440 Sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 12 Mart 2023 tarihinde başlayıp 28 Mayıs’ta sona erecek olan bu yoğun süreç ile başvuru ekranlarının yaklaşık 1 ay geç açılması hususu dikkate alındığında, Cumhurbaşkanının yetkisini kullanarak, başvuru süresini 30 HAZİRAN, ilk taksit ödeme süresini ise 31 TEMMUZ’a kadar uzatacağını düşünüyorum.
İş Dünyasının daha baştan beklentisi ve talebi de bu yönde.
Sonuç Olarak;
İş Dünyası; Yapılandırma Kanununun amacı ve yaşanan yoğun süreci dikkate alarak, yapılandırma yasasındaki başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerinin 1 aya kadar uzatılmasını talep ediyor.
Bunun için Cumhurbaşkanının Kanundaki yetkisini kullanarak süre uzatımına yönelik bir Karar çıkarması yet
İDARİ PARA CEZALARINA İNDİRİM VE TAKSİT İMKANI
İdari para cezası; Kabahatler Kanunu ve diğer özel kanunlarda düzenlenen kabahatler kapsamında öngörülen ve kamu kurumlarınca uygulanan idari yaptırım türüdür. Nispi ve maktu olarak belirlenen idari para cezaları her yıl yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanıyor. Başlıca idari para cezaları; kimlik bildirme, tütün mamulleri kullanma, yoklama kaçağı, bakaya kalma, sgk, hgs ve trafik cezaları olarak uygulanıyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı-Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından 10/05/2023 Tarih, 32186 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri: B Sıra No:18 Tahsilat genel Tebliği ile; idari para cezalarında indirim, taksitlendirme, tahsil zamanaşımı ve ölüm halinde cezanın terkinine ilişkin yeni önemli yeni bir düzenlemeye yapılmış, olup konuya ilişkin önceki düzenlemeler yürürlükten kaldırılmıştır.
İdari para cezasının ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, cezadan %25 oranında indirim yapılır. Ödeme süresi içinde idari para cezasının toplam %75’inin ödenmesi halinde indirim hakkından yararlanılır. İndirimli olarak yapılan ceza ödemeleri için düzenlenecek makbuzda idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilir. İdari para cezasının ödenmiş olması, idari yaptırım kararına karşı süresi içinde kanun yoluna başvurmaya engel teşkil etmez.
Cezaya muhatap olanın ekonomik durumunun müsait olmaması halinde idari para cezasının ödeme süresi içinde cezayı veren birimden taksitlendirilmesi talep edilebilir. Taksitlendirme talebinin kabul edilmesi durumunda idari para cezası dört eşit taksitte ve birinci taksit idari para cezasının ödeme süresi içinde, geri kalan üç taksit ise idari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde cezayı veren birim tarafından belirlenecek sürelerde ödenir.
İdari para cezalarının taksitlendirilmesi, ilgili vergi dairesine ödeme süresi içinde yapılacak başvuru ile talep edilir. Yapılacak taksitlendirmelerde, teminat ve tecil faizi aranmaz. Taksitlerin zamanında ve tam olarak ödenmemesi halinde, idari para cezasının kalan kısmı muaccel hale gelerek takip edilir. Taksitlendirme talebinin reddedilmesi, bu idari para cezası için 6183 sayılı Kanun kapsamında tecil talebinde bulunmaya ve bu talebin kabulüne engel teşkil etmez.
Yeniden belirlenen idari para cezalarında tahsil zamanaşımı; 10.000 TL’den az olanlar için 3, 10.000 TL – 19.999 TL arasında olanlar için 4, 20.000 TL – 49.999 TL arasında olanlar için 5, 50.000 TL ve üzeri olanlar için 7 yıldır. Zamanaşımı süresi, idari para cezasının kesinleştiği takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren işlemeye başlar.
Zamanaşımı süresinin zamanaşımını kesen ve durduran haller de dikkate alınmak kaydıyla dolması durumunda, idari para cezaları takip edilmez ve bu cezaların tahsilinden vazgeçilir.
Ölüm halinde mirasçıların durumu Cezaların şahsiliği ilkesi uyarınca, idari para cezasına muhatap olan gerçek kişinin ölümü halinde bu cezalar mirasçılarından takip edilmez ve cezaların tahsilinden vazgeçilir.
Gerçek kişi hakkında ölüm tarihinden önce veya sonra verilen ve takibi vergi dairesince yapılacak idari para cezalarının ölüm tarihinden sonra takip için vergi dairesine bildirilmesi halinde, bu cezalar vergi dairelerince cezayı veren birime iade edilir. Tüzel kişi hakkında verilen idari para cezasının tüzel kişiliğin mal varlığından tahsil edilememesi durumunda, bu borcun ödenmesinden sorumlu olan gerçek kişi hakkında yapılan takip sürecinde bu kişinin ölmesi halinde, bu borç gerçek kişinin mirası reddetmemiş mirasçıları nezdinde takibe devam olunur.
12/03/2023 tarih ve 32130 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7440 sayılı bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkındaki Kanunla; Rekabet Kurulu tarafından 31.12.2022 tarihinden önce kesilen idari para cezalarının, 31/05/2023 tarihine kadar başvurularak ödenmesi halinde %50’si silinerek yapılandırma kapsamına alındı. İlgili yapılandırma kanunu hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunanların dava açmamaları veya açılan davalardan vazgeçmeleri gerekiyor.